W kilku regionach w Europie funkcjonują zintegrowane systemy transportu zbiorowego, co bardzo ułatwia życie zarówno mieszkańcom tych obszarów, jak i turystom.
Każdy podróżny dostaje jasną i prostą informację, gdzie i za ile kupić bilet. Wystarczy, że zdecyduje, skąd i dokąd chce dotrzeć. Przyjęło się, że liderem takich rozwiązań są Niemcy.
Berlin – Brandenburgia, Niemcy
Verkehrsverbund Berlin-Brandenburg (VBB, czyli Związek Komunikacyjny Berlin – Brandenburgia) zrzesza 40 przewoźników i organizatorów transportu publicznego i obejmuje obszar ponad 30 tys. km kw. zamieszkany przez ok. 6 mln osób. Sieć połączeń VBB składa się z linii autobusowych, trolejbusowych, tramwajowych, metra, pociągów miejskich i regionalnych, promów oraz specjalnych samochodów osobowych, które kursują wg rozkładu jazdy.
Dziennie linie te obsługują ponad 3,6 mln osób. Obszar obsługiwany przez VBB podzielony jest na strefy i w zależności od tego, w której strefie chce się poruszać pasażer, taką cenę za bilet płaci. Poza biletami strefowymi funkcjonują też bilety jednorazowe na krótkie przejazdy, które funkcjonują niezależnie od stref, przez jakie przejeżdża podróżny.
Choć system taryfowy nie jest najprostszy, na stronie internetowej VBB znajduje się planer podróży, który pokazuje pasażerowi możliwe do zakupu bilety na danej trasie.
Nadrenia Północna Westfalia, Niemcy
Verkehrsverbund Rhein-Ruhr (VRR, czyli Związek Komunikacyjny Renu – Ruhry) obejmuje swoim zasięgiem 5 powiatów, 19 miast na prawach powiatu oraz przedsiębiorstwa komunalne z Zagłębia Ruhry i okolic Düsseldorfu – łącznie to obszar 5 tys. km kw. zamieszkany przez 7 mln osób. W obrębie działania VRR doszło w zasadzie do pełnej integracji pomiędzy tradycyjną komunikacją miejską i koleją. Pociągi regionalne traktowane są przez pasażerów jako pełnoprawny środek komunikacji aglomeracyjnej, który niczym nie różni się od tramwaju czy autobusu.
Taryfa stworzona została w oparciu o podział na strefy, których podstawą jest jeden powiat lub miasto. Podział strefowy dotyczy zarówno biletów jednorazowych, jak i okresowych. Bilety sprzedawane są przez poszczególnych przewoźników.
Metropolia Lille, Francja
Nieco inne rozwiązania w organizacji transportu zbiorowego zastosowano we Francji. Przykładem jest Lille Métropole, czyli związek metropolitalny obejmujący 87 gmin tworzących aglomerację Lille. Pierwotnie wprowadzono tu wspólny bilet dla komunikacji autobusowej, tramwajowej i w metrze, a dopiero w drugim etapie integracji dołączono kolej.
Mocną stroną systemu (wynikającą m.in. z faktu, że obejmuje on stosunkowo niewielki teren – ok. 650 km kw.) jest prosta taryfa obejmująca trzy typy biletów – jednorazowy, dzienny i okresowy, które ważne są we wszystkich środkach transportu na terenie całego związku.
Francja ma jednak inne niż niemieckie sposoby finansowania komunikacji zbiorowej. Tam podstawą są wpływy z podatku celowego – wszystkie firmy zatrudniające powyżej dziewięciu pracowników muszą wpłacać pieniądze na transport publiczny.
Region morawsko-śląski, Czechy
Zintegrowany system transportowy ODIS działa w blisko 300 miejscowościach na obszarze 5,5 tys. km kw., gdzie mieszka ok. 1,2 mln osób. Centralnym punktem tego obszaru jest Ostrawa. ODIS został powołany, aby przede wszystkim ujednolicić różne taryfy obowiązujące u kilku przewoźników na tym terenie.
Obszar działania został podzielony na strefy (każda ma powierzchnię ok. 30 km kw.) i oznaczona jest jako strefa miejska lub regionalna. Obowiązująca taryfa jest kombinacją taryfy czasowej i strefowej. Poza skomplikowanymi, jeśli chodzi o wyliczenia ich ceny, biletami krótkookresowymi i długookresowymi, można także kupić bilet upoważniający do przejazdu bez ograniczeń w całej sieci ODIS.
Pasażerom życie ułatwia spójna informacja pasażerska oraz koordynacja wszystkich rozkładów jazdy.
Praga, Czechy
Regionalny organizator zintegrowanego transportu w Pradze (ROPID) obejmuje swym działaniem ok. 300 miejscowości, z Pragą na czele. Teren funkcjonowania systemu to blisko 3,5 tys. km kw. zamieszkanych przez prawie 2 mln osób. Podobnie jak w przypadku okolic Ostrawy, teren został podzielony na strefy, a ceny biletów uzależnione od liczby stref, jakie chce pokonać pasażer oraz od czasu, w jakim będzie podróżował, ale uprawniają do dowolnych przesiadek.
Z wykorzystaniem opracowania Deloitte „Ekspertyza dotycząca instytucjonalnych modeli funkcjonowania transportu publicznego na obszarze metropolitalnym”
